Wewnątrzszkolny System Doradztwa
Zawodowego w Szkole Podstawowej w Sitowcu
2024/2025
Spis treści
I. Podstawy prawne opracowania systemu ............................................................ 3
II. Założenia programu .......................................................................................... 3
III. Cele główne programu ..................................................................................... 4
IV. Cele szczegółowe/rezultaty .............................................................................. 4
V. Treści, tematy zajęć ze wskazaniem adresata....................................................... 6
VI. Metody i techniki pracy .....................................................................................7
VII. Scenariusze i konspekty .................................................................................. 9
VIII. Dostępne materiały edukacyjne on-line ...........................................................9
IX. Osoby odpowiedzialne za realizację .................................................................. 9
X. Ewaluacja wewnętrzna ....................................................................................... 9
XI. Szczegółowy plan ogólnoszkolnych działań doradczych .................................. 10
Obszar 1. Systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania poszczególnych uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej.
Obszar 2.
Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia.
Obszar 3.
Prowadzenie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu z uwzględnieniem rozpoznanych mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów.
Obszar 4.
Koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę.
Obszar 5.
Współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu.
Obszar 6.
Wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
I. Podstawy prawne opracowania systemu
● Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, (Dz.U. 2017 poz. 59).
● Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, (Dz.U. 2017 poz. 60).
● Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2017 poz. 1591).
● Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 199).
● Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych, (Dz. U. z 2017 r., poz. 1647).
II. Założenia programu
● Stworzenie jednolitej, uwzględniającej etapy rozwojowe uczniów oraz specyfikę typów szkół, systemowej koncepcji orientacji zawodowej rozumianej jako ogół działań dydaktyczno-wychowawczych skierowanych do uczniów klas I-VIII szkoły podstawowej.
● Kształtowanie u uczniów aktywnej postawy wobec pracy i edukacji.
● Pomoc uczniom w samopoznaniu, w kształtowaniu pozytywnej motywacji do nauki, zdobywaniu informacji o możliwościach edukacji, zawodach i rynku pracy.
● Pomoc rodzicom w poznawaniu własnego dziecka, wspieranie w pełnieniu roli doradcy dziecka, w zdobywaniu informacji o rodzajach szkół oraz o instytucjach, które udzielają pomocy w planowaniu i podejmowaniu decyzji dotyczących kształcenia i kariery zawodowej.
● Pomoc nauczycielom szkoły w realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowego oraz wspomagania uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu. Udostępnianie im materiałów do prowadzenia zajęć w z klasą, pomoc w zdobywaniu informacji o instytucjach świadczących pomoc z zakresu doradztwa zawodowego;
● Sojusznicy szkoły: Rodzice, ORE, PUP, PPP, Uczelnie Wyższe, szkoły ponadpodstawowe.
III. Cele główne programu
● wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej i aktywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu własnych zainteresowań oraz pasji – klasy I-III;
● poznawanie własnych zasobów, zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i aktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji – klasy IV-VI;
● przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania, przy wsparciu doradczym, decyzji edukacyjnych i zawodowych, uwzględniających znajomość własnych zasobów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji – klasy VII-VIII;
● przygotowanie rodziców do pełnienia roli doradców i osób wspierających swoje dzieci w procesie planowania i podejmowania decyzji edukacyjnych oraz związanych z wyborem zawodu;
● pomoc nauczycielom w realizacji zadań związanych z doradztwem zawodowym oraz wspomaganiem uczniów w wyborze kierunku dalszego kształcenia i zawodu.
IV. Cele szczegółowe/rezultaty
Oddział przedszkolny
1. Poznanie siebie
Dziecko:
- określa, co lubi robić;
- podaje przykłady różnych zainteresowań;
- określa, co robi dobrze;
- podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.
2. Świat zawodów i rynek pracy
Dziecko:
- odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
- podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazwy
tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie oraz identyfikuje i opisuje czynności
wykonywane przez te osoby
- wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w
zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę;
- podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem
- oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny opowiada o sobie w grupie rówieśniczej.
Uczniowie
klasy I-III
- opisują swoje zainteresowania i wskazują, w jaki sposób może je rozwijać;
- prezentują swoje zainteresowania na forum klasy;
- podają przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;
- odgrywają różne role zawodowe w zabawie;
- podają nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu;
- uzasadniają potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;
- wskazują treści, których lubią się uczyć;
klasy IV-VI
- określają własne zainteresowania, zdolności i uzdolnienia;
- wskazują swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w życiu;
- wymieniają różne grupy zawodów;
- opisują, czym jest praca i jakie jest jej znaczenie w życiu człowieka;
- podają przykłady czynników wpływających na wybory edukacyjne i zawodowe;
- wskazują na różne sposoby zdobywania wiedzy;
- samodzielnie docierają do informacji i korzystają z różnych źródeł wiedzy.
klasy VII-VIII
- rozpoznają własne zasoby: zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe oraz stan zdrowia w kontekście wyboru szkoły i zawodu;
- dokonują syntezy przydatnych informacji o sobie w procesie planowania kariery edukacyjno-zawodowej;
- rozpoznają własne ograniczenia i uwzględniają je w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej;
- wyszukują i analizują informacje na temat zawodów;
- wyjaśniają zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy;
- analizują oferty szkolnictwa ponadpodstawowego korzystając z dostępnych źródeł informacji;
- analizują kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych zasobów;
- planują ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów;
- podejmują decyzje o dalszej drodze edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu dorosłych.
Rodzice:
- posiadają wiedzę na temat organizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego działającego w szkole;
- są zaangażowani w udzielanie pomocy i wsparcia dziecku w procesie planowania i realizowania kariery edukacyjno-zawodowej;
- są przygotowani do pełnienia roli doradców dziecka;
- wiedzą, gdzie szukać pomocy dla dzieci z problemami zdrowotnymi, emocjonalnymi, decyzyjnymi, intelektualnymi;
- znają ofertę edukacyjną szkół i placówek następnego etapu edukacyjnego.
Nauczyciele:
- podkreślają w treściach przedmiotowych zagadnienia z zakresu doradztwa zawodowego;
- dbają o nabywanie kompetencji kluczowych przez uczniów, podczas realizacji podstawy programowej nauczanego przedmiotu,
- realizują zagadnienia z zakresu doradztwa zawodowego (poznawanie siebie, umiejętność współpracy w zespole, umiejętności dobrej komunikacji, autoprezentacja) na godzinach wychowawczych;
- diagnozują potrzeby i zasoby uczniów;
- rozwijają zainteresowania, umiejętności i uzdolnienia uczniów;
- wspierają rodziców w procesie doradczym;
- angażują przedstawicieli współpracujących instytucji i zakładów pracy w działania doradcze szkoły;
- znają ofertę edukacyjną szkół następnego etapu edukacyjnego i zasady rekrutacji do nich.
V. Treści, tematy zajęć ze wskazaniem adresata
Dla uczniów:
● poznawanie osobistych zasobów, m.in. zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych stron i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia;
● świat zawodów i rynek pracy, m.in. poznawanie zawodów, wyszukiwanie i przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy;
● rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in. znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie i przetwarzanie informacji o formach oraz placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie;
● planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in. planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.